آتشدان، همان‌طور که از نامش پیداست، به ظرفی می‌گویند که در آن آتش روشن می‌کنند و گاهی موادی مانند اسپند و یا بخور در این آتش می‌ریزند تا هوا را معطر کند. در گذشته که تعداد خانه‌های ویلایی بیشتر بود، استفاده از آتشدان رواج زیادی داشت. با افزایش تمایل مردم برای خرید و ساخت ویلا در حومۀ شهرها و یا در شمال ایران طی سال‌های اخیر، استفاده و ساخت آتشدان دوباره رواج یافته است. یکی از مزایای مهم آتشدان‌ها، طول عمر بالای آنهاست.
شما نیز میتوانید با ساخت یک آتشدان زیبا به ویلا و یا حیاط منزل خود زیبایی دوچندان ببخشید. با ما همراه باشید تا شما را با نحوۀ ساخت آتشدان و نکاتی که باید در زمان ساخت این وسیلۀ زیبا رعایت کنید آشنا کنیم.
نحوۀ ساخت آتشدان باغی
آتشدان باغی که به آن شومینۀ فضای باز هم می‌گویند، طرفداران بیشماری دارد. این مدل آتشدان را می‌توان در فضای باز و در محیط باغ و یا حیاط ساخت و از دورهمی با دوستان و اقوام در کنار آن لذت برد. برای ساخت آتشدان باغی باید مراحل زیر را دنبال کنید.
1. مصالح مورد نیاز
برای ساخت آتشدان باغی، ابتدا باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید از چه مصالحی استفاده کنید. این سبک از آتشدان‌ها را می‌توان با آجر، فلز، سنگ و یا حتی سیمان و بلوک سیمانی نیز ساخت. البته استفاده از سیمان برای ساخت آتشدان باغی رایج‌تر است. اگر از بلوک‌های سیمانی استفاده کنید، هم در زمان و هم در هزینۀ ساخت صرفه‌جویی می‌شود.
2. طراحی آتشدان
برای طراحی این سبک از آتشدان‌ها میتوانید از خلاقیت خودتان استفاده کنید. البته مدل‌های زیادی نیز در فضای مجازی وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده کنید. حتما در زمان طراحی و ساخت آتشدان به مواردی از این قبیل توجه کنید:
1. مساحتی که برای ساخت آتشدان باغی در اختیار دارید چقدر است؟
2. این آتشدان برای چند نفر قرار است ساخته شود و ابعاد آن باید چقدر باشد؟
3. آتشدان بهتر است به شکل دایره باشد یا به شکل مربع و مستطیل؟ این مسئله به مصالح انتخابی شما نیز بستگی دارد. برای مثال اگر قصد ساخت آتشدان سنگی را دارید، بهتر است از فرم چهارگوش استفاده کنید.
4. آتشدان گازسوز باشد یا از زغال و هیزم برای روشن کردن آتش استفاده شود؟ یک آتشدان گازسوز نیاز به خط گاز شهری و یا کپسول دارد. البته آتشدان‌های دوگانه‌سوز هم وجود دارند که می‌توان برای روشن کردن آنها هم از گاز شهری و کپسول و هم از هیزم و زغال استفاده کرد.
توی سایت مکسل میتونی آتشدان اختصاصی خودت رو طراحی کنی و سفارش بدی تا برات بسازیم!
3. زیرسازی مناسب
بهتر است ابتدا زمین حفر شود و با بتن‌ریزی مناسب، زیرساخت حرفه‌ای برای آتشدان ایجاد شود. میتوانید در داخل کار، از یک اسکلت فلزی استفاده کنید تا هم چهارچوب کار شما را مشخص کند و هم مقاومت را افزایش دهد. البته بدیهی است که در این صورت، سرعت ساخت آتشدان نیز افزایش خواهد یافت.
اگر محلی که آتشدان قرار است ساخته شود، پوشیده از چمن است، ابتدا چمن‌های آن قسمت را بردارید.
4. ساخت آتشدان
پس از حفر دایره و یا مربعی به اندازۀ دلخواه بر روی زمین و بتن‌ریزی و ایجاد زیرساخت مناسب، بلوک‌های سیمانی و یا سایر مصالح انتخابی خود را روی هم بگذارید. سپس با سیمان روی سطح تمام بلوک‌ها را ماله بکشید. اگر قصد دارید آتشدان سنگی بسازید باید سنگ‌ها را به صورت دایره‌ای روی هم بچینید و در نهایت از ملات برای چسباندن سنگ‌ها به یکدیگر استفاده کنید. اندازۀ ارتفاع آتشدان بستگی به نظر خودتان دارد. جنس خاکی که برای تهیۀ ملات با سیمان مخلوط می‌کنید، برای چسبندگی مصالح به یکدیگر بسیار مهم و ضروری است.
سعی کنید برای زیرسازی مناسب، زمین را بیشتر حفر کنید. علاوه بر سیمان و سنگ میتوانید از آجرهای نسوز نیز برای ساخت استفاده کنید.
نمونه های اجرا شده رو ببینید:
- ساخت آتشدان مربعی شکل با بلوک سیمانی
- ساخت آتشدان دایره‌ای شکل با آجرهای نسوز
برای تهیه آجر نسوز میتونید روی ما حساب کنید
- ساخت آتشدان دایره‌ای شکل با قطعات سنگ
- ساخت آتشدان سیمانی با ارتفاع بیشتر نسبت به سطح زمین
نکاتی که در ساخت آتشدان باید مورد توجه قرار بگیرد
حتما برای ساخت یک آتشدان ایمن و حرفه‌ای؛ نکات زیر را مدنظر داشته باشید:
1. فاصلۀ آتشدان با محل سکونت:
سعی کنید فاصله‌ای معقول و منطقی بین محل سکونت و آتشدان وجود داشته باشد. اگر آتشدان بیش از حد به خانه نزدیک باشد ممکن است ایمنی خانه و ساکنین را به خطر بیندازد. بهترین نقطه از حیاط را برای ساخت آتشدان انتخاب کنید. این قسمت باید از درختان، گیاهان، علف‌های خشک، سیم‌های برق و به طور کلی تمام مواد قابل احتراق دور باشد.
سعی کنید اطراف آتشدان را نیز با سنگفرش و یا شن و ماسه بپوشانید تا از گسترش آتش جلوگیری شود. به ویژه اگر در داخل چمن اقدام به ساخت آتشدان می‌کنید، این نکته را فراموش نکنید.
سنگفرش کردن اطراف آتشدان
2. زیبایی آتشدان:
اندازه و زیبایی آتشدان بسیار اهمیت دارد و در زیبایی منزل شما نیز تاثیرگذار است. گاهی اوقات افراد در اطراف آتشدان، محیطی از جنس مواد سازندۀ آتشدان ایجاد می‌کنند تا بر زیبایی منظره بیفزایند.
تناسب بین مواد سازندۀ آتشدان و محیط اطراف آن
3. سوخت آتشدان:
اگر از سوخت گاز برای آتشدان خود استفاده کنید، دغدغۀ جمع‌آوری چوب نخواهید داشت. علاوه بر آن، سوخت گاز تمیزتر است ولی از نظر هزینه مقرون به صرفه نیست.
برای مشاهده آتشدان های گازی ما کلیک کنید
4. میزان مقاومت سنگ‌ها:
اگر قصد ساخت آتشدان سنگی را دارید، از هر سنگی برای ساخت استفاده نکنید. دقت کنید که سنگ‌ها مقاومت لازم را داشته باشند تا در اثر گرمای آتش منفجر نشوند. برای مثال سنگ‌های بستر رودخانه مقاومت لازم را برای این کار ندارند.
5. استفاده از آتشدان‌های فلزی:
شما میتوانید به جای ساخت آتشدان از آتشدان‌های فلزی با شکل‌های مختلف استفاده کنید که به آنها بخاری‌های فضای باز هم می‌گویند. ساخت آتشدان فلزی مشکل‌تر است و نیاز به جوشکاری دارد. ولی مزیت این آتشدان‌ها در این است که قابل حمل هستند. در حالیکه سایر آتشدان‌ها ثابت خواهند بود و امکان جابجایی نخواهند داشت.
حتی اگر آتشدان‌های سنگی و بلوکی طوری ساخته شوند که قابل حمل باشند، وزن آنها بالاست و این مسئله امکان‌پذیر نیست.
آتشدان‌های فلزی قابل حمل
6. دقت در انتخاب شکل آتشدان:
ساخت آتشدان‌های دایره‌ای شکل نسبت به آتشدان‌های مربع و یا مستطیلی دشوارتر است. اگر تجربۀ این کار را ندارید بهتر است از ساخت آتشدان دایره‌ای صرف‌نظر کنید و از زیبایی فضای باغ خود کم نکنید.
7. زیبایی ظاهری آتشدان:
اگر زیبایی ظاهری برایتان مهم است، میتوانید قسمت بیرونی آتشدان خود را رنگ‌آمیزی کنید و یا از آجرهایی که مخصوص نمای ساختمان است برای ساخت نمای بیرونی آتشدان استفاده کنید.
8. خرید آتشدان:
اگر ساخت آتشدان برایتان امکان‌پذیر نیست ولی دوست دارید این وسیلۀ زیبا را در ویلای خود داشته باشید، میتوانید اقدام به خرید یکی از طرح‌های آتشدان بکنید. شما میتوانید با توجه به نیاز و میزان بودجۀ خود و ابعاد محیط، محصول خود را سفارش دهید. هنگام خرید حتما توجه داشته باشید که آتشدان از قطعات استاندارد ساخته شده باشد، در برابر رطوبت مقاوم باشد و ضمانت‌نامۀ کیفیت محصول نیز داشته باشد.
جهت بازدید از محصولات ما کلیک کنید
مزایای استفاده از آتشدان
آتشدان‌ها با اهداف مختلفی ساخته می‌شوند و استفادۀ گسترده‌ای دارند. بسیاری از افراد، کارکرد آنها را مانند شومینه در نظر می‌گیرند ولی درواقع موارد استفادۀ آنها بسیار گسترده‌تر از شومینه است. همچنین برعکس شومینه قابلیت تعبیه در نقاط مختلفی را دارند. به همین دلیل محبوبیت بیشتری نسبت به شومینه‌ها دارند.
مزایای استفاده از آتشدان می‌تواند به شرح زیر باشد:
1. خوشبو کردن فضا
چنانچه از مواد خوشبوکننده مانند اسپند و کندر استفاده کنید میتوانید برای خوشبو کردن محیط از آنها استفاده کنید.
2. زیباتر کردن فضا
آتشدان‌ها محصولات تزئینی به حساب می‌آیند. اگر شکل ظاهری مناسبی داشته باشند می‌توانند به فضا زیبایی دوچندان ببخشند.
3. تهیۀ غذا
از آتشدان‌ها می‌توان به عنوان کبابپز نیز استفاده کرد.
4. گرمایش محیط
در فصل زمستان می‌توان از آتشدان‌ها به عنوان یک وسیلۀ گرمایشی استفاده کرد.
5. خواص درمانی
کشف آتش متفاوت‌ترین و مهم‌ترین اختراع بشر بوده است. تحقیقات ثابت کرده که تماشای آتش برای انسان آرامش‌بخش است. این آرامش می‌تواند منجر به کاهش فشار خون شود. بوی آتش باعث انفعالاتی در بدن انسان می‌شود که برایش آرامش به ارمغان می‌آورد.
6. جلوگیری از حریق
روشن کردن آتش در آتشدان از ایجاد حریق در مزارع و جنگل‌ها جلوگیری می‌کند و در صورت وزش باد لازم نیست بابت پخش شدن شعله‌های آتش نگران باشید.
سخن پایانی
در این مقاله به طور مفصل دربارۀ نحوۀ ساخت آتشدان صحبت کردیم. استفاده از آتشدان از زمان ایران باستان رایج بوده است. امروزه افراد زیادی تمایل دارند در محیط ویلا و یا حیاط منزل خود اقدام به ساخت آتشدان کنند. یکی از دلایل این گرایش، چندمنظوره بودن این ابزار است. آتشدان‌ها علاوه بر گرما بخشیدن به محفل خانواده و دورهمی‌های ما، برای گرمایش محیط، پخت غذا و به منظور زیباسازی نیز استفاده می‌شوند.
شما نیز میتوانید با توجه به نکات مطرح شده در این مقاله اقدام به ساخت آتشدان کنید. فراموش نکنید که قبل از ساخت، نکات ایمنی را به دقت بررسی کنید.
